Menstruatiepijn en de anticonceptiepil: Wat je moet weten (en wat echt helpt)

Kramp, buikpijn, zeurende onderrug… We hebben het natuurlijk over menstruatiepijn. En ja, zelfs als je trouw je anticonceptiepil slikt, kun je daar nog steeds last van hebben. Hoe zit dat precies? Wat kun je doen om het dragelijker te maken? En wanneer moet je echt aan de bel trekken? In deze blog – in de stijl van een goed gesprek met je slimme vriendin – praten we je bij over alles wat je moet weten over de combinatie ‘pil & pijn’.

“Maar ik slik toch de anticonceptiepil? Waarom heb ik dan nog buikpijn?”

Goede vraag! Veel vrouwen slikken de pil juist om minder last te hebben van hun menstruatie. En da’s niet gek: uit onderzoek blijkt dat de pil in de meeste gevallen de hoeveelheid bloedverlies en de ernst van krampen flink vermindert (Thuisarts.nl). Toch is het geen 100% garantie op een pijnvrije ervaring.

De reden? De bloeding die je tijdens de stopweek hebt, is geen ‘echte’ menstruatie maar een zogeheten onttrekkingsbloeding. Je hormoonspiegels dalen even en dat kan alsnog lichte tot matige samentrekkingen in je baarmoeder veroorzaken. En dus: krampen. Daarnaast speelt je persoonlijke gevoeligheid ook mee: sommige lichamen reageren nu eenmaal sterker dan andere.

Wat gebeurt er eigenlijk in je lichaam?

Tijdens een ‘gewone’ menstruatie maakt je baarmoeder prostaglandines aan – hormoonachtige stofjes die de spieren in je baarmoeder aanzetten tot samentrekken. Dat is nodig om het baarmoederslijmvlies af te stoten. Maar hoe méér prostaglandines, hoe meer kramp (en soms ook misselijkheid, hoofdpijn of zelfs diarree).

De pil onderdrukt de opbouw van baarmoederslijmvlies, dus in theorie heb je minder prostaglandines en dus minder pijn. Toch blijven die stofjes soms in lagere mate actief – en als je daar gevoelig voor bent, voel je dat. Zeker bij de standaard combinatiepil met ethinylestradiol/levonorgestrel 0,03/0,15 mg, die nog een duidelijke stopweek bevat, kunnen krampen blijven opspelen (Apotheek.nl).

Wat helpt écht tegen de pijn?

Gelukkig zijn er een heleboel manieren om menstruatiekramp te verlichten, ook als je aan de pil bent. We zetten de beste op een rij:

1. Warmte (yep, klassieker met reden)

Een warme kruik, warm bad of infraroodpleister werkt vaak net zo goed als een pijnstiller. Warmte ontspant de spieren van je onderbuik en verbetert de doorbloeding. Volgens een studie in Evidence-Based Nursing werkt warmte zelfs net zo goed als ibuprofen bij milde klachten.

2. NSAID’s zoals ibuprofen of naproxen

Deze pijnstillers remmen de aanmaak van prostaglandines. Ideaal dus tegen menstruatiekramp. Slik ze niet pas als de pijn opkomt, maar nét daarvoor of zodra je voelt dat het eraan komt. Let wel: gebruik ze met mate en altijd volgens de bijsluiter (Bron: Apotheek.nl).

3. Pil doorslikken (dus: geen stopweek)

Wist je dat je die onttrekkingsbloeding ook kunt overslaan? Door de pil door te slikken (dus zonder stopweek) vermijd je de hormoondaling die kramp veroorzaakt. Volgens het NHG (Nederlands Huisartsen Genootschap) is dit veilig en zelfs gunstig voor vrouwen met veel menstruatieklachten.

4. Beweging (ook als je liever onder een dekentje kruipt)

Oké, het klinkt als het laatste wat je wilt. Maar lichte beweging – zoals wandelen of yoga – zorgt voor endorfines (natuurlijke pijnstillers) en ontspanning van je spieren. Je hoeft echt niet te bootcampen, maar een rustige stretchsessie kan al verschil maken.

5. Magnesium & voeding

Er zijn aanwijzingen dat magnesiumsupplementen kunnen helpen bij menstruatiekramp, zeker als je daar structureel te weinig van binnenkrijgt. Ook voeding met omega 3 (zoals vette vis of lijnzaadolie) heeft een mild ontstekingsremmend effect.

Producten die je kunnen helpen

Als je een klein menstruatie-draagbaar-arsenaal wilt samenstellen, denk dan aan:

• Warmtekussen of kruik (zoals de ‘YuYu bottle’)
• Infrarood- of warmtestrips voor onderweg
• Ibuprofen of naproxen (NSAID)
• Magnesiumcitraat-tabletten
• Aleve Feminax – speciaal tegen menstruatiepijn, met naproxennatrium als werkzame stof; werkt lang en krachtig
• Thee met gember of kamille
• Pilstrips zonder stopweek (overleg met je huisarts of apotheek)

En goed nieuws: veel van deze producten kun je gewoon via zekervandepil.nl of je eigen apotheek verkrijgen.

Wanneer moet je aan de bel trekken?

Pijn mag er zijn, maar het mag niet je leven beheersen. Dus: wanneer is het tijd om hulp te zoeken?

• Als je pijn hebt ondanks het slikken van de pil
• Als je niet meer normaal kunt functioneren (school, werk, slapen)
• Als je pijn hebt buiten de bloeding om of bij seks
• Als pijn plots verergert of je koorts ontwikkelt

Er kan dan iets anders aan de hand zijn, zoals endometriose of een ontsteking. Gelukkig kun je dit goed bespreken met je huisarts. Soms is een andere pil (bijv. met alleen progestageen of een hormoonspiraal) een betere keuze voor jouw lijf.

Wat zeggen de cijfers?

Uit een grote reviewstudie in het British Medical Journal blijkt dat 20–30% van de vrouwen ondanks anticonceptie nog last heeft van dysmenorroe (menstruatiepijn). De ernst wisselt, maar het bewijst dat de pil niet automatisch alles oplost. Een persoonlijke aanpak werkt het best.

Slim combineren: leefstijl + medicatie

De truc zit ’m vaak in de combinatie van kleine dingen. Een pilstrip doorslikken, een magnesiumkuurtje erbij, minder cafeïne en een warme kruik klaarleggen. Geen quick fix, maar wél een slimme strategie.

En tot slot… je bent niet de enige ❤️

Serieus – ook al voelt het soms alsof je de enige bent die met een kruik onder haar trui op de bank ligt te creperen: je bent dat niet. Heel veel vrouwen hebben er (soms stiekem) last van. Praat erover. Deel tips. En vooral: neem je pijn serieus. Het hoort niet ‘erbij’ te horen als je niet meer normaal kunt functioneren.